Twee jaar geleden klopte Lien Vrijders bij De Landgenoten aan omdat ze landbouwgrond zocht. Na veel zwoegen, zweten en gekke omwegen hoorde ze onlangs het goede nieuws dat ze een stek van 3,5 ha krijgt voor haar klimaatboerderij Grassroots.
‘Ik speelde al lang met het idee om een eigen bioboerderij te starten’, vertelt Lien Vrijders. ‘In het najaar van 2020 heb ik beslist dat ik er echt helemaal voor zou gaan en heb ik een plan gemaakt. Enkele maanden later heb ik dan contact opgenomen met De Landgenoten om mijn financiële plan voor te leggen. Ik wist immers dat ik niet genoeg had om zelf grond aan te kopen. Daarnaast nam ik ook contact op met eigenaars die hun grond graag ecologisch wilden laten bewerken. Die piste bleek al snel een vermoeiende onderneming. Omdat ze meestal een duidelijk beeld hadden van wat ze met hun grond wilden doen, zochten ze meer een knecht om hun plannen uit te voeren dan een boer.’
Valse hoop
Aan het einde van 2021 leek het echter bijna zover: Lien vond het ideale stuk landbouwgrond om al haar plannen uit te voeren. ‘Het was net dicht genoeg bij mij thuis om er met de fiets naartoe te gaan en het was een mooi, groot aaneengesloten perceel waarop ik perfect een voedselbos kon realiseren.’ Ook bij De Landgenoten waren we enthousiast toen ze haar project met succes had verdedigd. We waren bereid haar te steunen. Maar helaas. Toen De Landgenoten moest beslissen over de grondaankoop, bleken onze reserves ontoereikend. Kort daarvoor hadden we net de aankoop van 5,2 ha toegezegd. Met pijn in het hart moesten we de vraag van Lien afwijzen.
‘Dat was een enorme domper voor mij’, herinnert ze zich. ‘Ik was echt klaar om helemaal voor mijn droom te gaan. Daarom schreef ik, gedreven vanuit een idealistische hoop, mijn netwerk aan om me te helpen. De reactie daarop was overweldigend: in 2 weken tijd had ik €150.000 aan renteloze leningen. Alleen: toen ik naar de eigenaars ging om te zeggen dat de aankoop me misschien toch zou lukken, bleek de grond verkocht en moest ik iedereen die me vol vertrouwen hun spaarcenten renteloos wilde lenen, bellen dat het toch niet doorging.’
Speling van het lot
Door een speling van het lot bleek de koper de Vlaamse Landmaatschappij (VLM), een overheidsinstantie die het als ruilgrond had gekocht. ‘Dat betekent dat de VLM die grond ter compensatie aan een boer kon geven als ze zijn grond wilde gebruiken voor een project dat kaderde binnen onder andere verbossing of lokale voedselproductie. Aangezien ik op die grond beide wilde combineren, ben ik meteen met VLM gaan praten. Uiteindelijk beslisten ze om de grond onder een andere budgetlijn te plaatsen zodat ik de grond toch kon gebruiken. Omdat het een overheidsproject was, moest de grond echter wel opengesteld worden: iedereen kon kandideren om op deze grond te boeren. Hierdoor nam de onzekerheid weer toe.’
Nadat ze eerst opnieuw haar dossier moest verdedigen, ditmaal bij VLM, kreeg Lien nieuws: sinds deze maand weet ze dat ze de grond in Vremde, waar haar oog dus al eind 2021 op viel, kan blijven gebruiken voor haar klimaatboerderij Grassroots.
‘De naam van mijn bedrijf verwijst trouwens niet enkel naar gras, toch een van de belangrijkste gewassen, maar ook naar activisten die van onderuit verandering proberen te brengen. Dat is ook de bedoeling van mijn bedrijf. Ik heb nu een stuk van 3,5 ha waarvan ik een klein stuk van 10% wil gebruiken om groenten op te telen – zonder fossiele brandstoffen te gebruiken. Dat wil zeggen: geen tractor of gemotoriseerde machines.’
Lege batterij
Omdat dit teeltgedeelte veel energie en inzet vergt, van compost tot arbeidskracht, noemt Lien dat deel van de landbouwgrond de lege batterij. ‘Om dat deel weer op te laden, wil ik op de overige 90% van het perceel een voedselbos opzetten. Samen met partners zoals HoGent, Food Forward, Ilvo en Belgische voedselbospioniers zoeken we daar een geschikt verdienmodel voor. De ecologische voordelen van een voedselbos zijn immers al lang gekend, de economische vergen nog verder onderzoek.’
Een van de zaken die ze sowieso al in het bos wil doen, is kippen houden. ‘Die zijn ideaal om de kleine bodemdiertjes in toom te houden en tegelijkertijd de grond te bemesten’, zegt ze. ‘Als ik ze laat roteren, verstoren ze telkens een stukje bodem en gaan ze daarna weer verder. Door de kort verstoorde grond daarna lang te laten rusten, neemt deze op korte tijd enorm veel koolstof op en geeft het een boost aan het bodemleven.’
Hoewel ze nog geen loopbaanlange zekerheid heeft over haar grond, is het wel duidelijk dat die 3,5 ha landbouwgrond voorlopig in goede handen is. ‘Hopelijk kan mijn overeenkomst met VLM in de toekomst in een langdurig pachtcontract gegoten worden,’ zegt ze nog. ‘Al droom ik er toch nog altijd van om deze grond in de toekomst samen met De Landgenoten aan te kopen.’
Heb jij landbouwgrond en wil je graag dat bioboeren er zorg voor dragen door het voor gezonde, lokale voedselproductie te gebruiken? Kijk hier om te ontdekken hoe De Landgenoten daarmee kan helpen. Hier vind je info over de klimaatboerderij van Lien.