Sinds eind 2018 sensibiliseert en stimuleert De Landgenoten Limburgse steden en gemeentes over toegang tot grond voor boeren. We blikken terug én vooruit op het PDPO III-project ‘Open ruimte voor lokale voedselstrategieën’ in de provincie Limburg.
De Landgenoten werkt aan toegang tot grond voor bioboeren in gans Vlaanderen. In 2014 gingen we van start met de aankoop van grond in Destelbergen (Oost-Vlaanderen), niet veel later volgden twee grondaankopen in Heverlee en Vissenaken (Vlaams-Brabant). Sinds 2017 zijn we actief in Mol (Antwerpen) en kwam er sindsdien in elk van deze provincies nog een extra project bij. Begin dit jaar kreeg De Landgenoten 8 ha geschonken in Ichtegem en zo kunnen we sinds kort ook twee West-Vlaamse bioboeren carrière-lange toegang tot grond verzekeren.
In Limburg heeft De Landgenoten nog geen ‘voet aan grond’. Maar we werken hard om daar verandering in te brengen. Sinds eind 2018 ontvangt De Landgenoten steun in de vorm van PDPO III-middelen (het 3de Vlaams Programma voor Plattelandsontwikkeling) om ook in deze provincie ‘gemene biogrond’ te verankeren in de open ruimte.
De Landgenoten werkt in de provincie Limburg aan ruimte voor lokale voedselstrategieën dankzij de steun van:
Wat gebeurde er sinds eind 2018 in Limburg?
Gemeente Lanaken heeft veel troeven, maar mist nog een ‘bioboer van eigen bodem’. Lanaken stelt daarom 4 hectare gemeentegrond ter beschikking en ging samen met De Landgenoten op zoek naar een geschikte kandidaat voor een bioboerderij met korteketenverkoop. Je leest er hier meer over: https://delandgenoten.be/nieuws/gemeente-lanaken-zoekt-bioboer. De selectie van bioboeren loopt volop.
Ook in As leeft de wens om biolandbouw te stimuleren in de gemeente. Zij hebben echter geen geschikte landbouwgrond in eigendom dus organiseerde De Landgenoten een GRONDetafel: een eenmalige netwerkavond waarop we de grondproblematiek schetsen (https://delandgenoten.be/nieuws/gemeente-organiseert-grondetafel-op-11-juni). Ook de meerwaarde van lokale agro-ecologische landbouw komt aan bod in de hoop op termijn grond te vinden voor bioboer Souliman.
Daarnaast trachtten we ook andere Limburgse steden en gemeenten aan te zetten om (grond voor) een lokale voedselstrategie op de agenda te zetten. In totaal hielden we kennismakingsgesprekken met de bevoegde ambtenaren en schepenen van 12 Limburgse lokale besturen en een veelvoud aan telefonische contacten.
Behalve lokale besturen, contacteerden we tal van relevante organisaties in de regio, net als private grondeigenaren op zoek naar een biologische bestemming van hun grond. We ondersteunden een biofruitbedrijf in hun zoektocht naar een overnemer. In een eerste ronde sprongen de onderhandelingen af. Intussen dook een nieuwe kandidaat-bioboer op en worden de gesprekken opnieuw opgestart.
We maakten portretten van bioboeren over hun zoektocht naar grond en het belang van langetermijnzekerheid: https://www.delandgenoten.be/nieuws/de-zoektocht-van-boeren-naar-grond-9-portretten. Onder hen ook 3 Limburgse bioboeren. Zo geven we de soms abstracte grondproblematiek een gezicht en dragen we bij aan het maatschappelijk debat.
Want dat blijft nodig. Het recent uitgebrachte biorapport geeft aan dat het aantal boeren, het areaal en de consumptie van bio in het afgelopen jaar is gestegen. Ook in de provincie Limburg beweegt er wat. Naast Vlaams-Brabant (+ 32%) is in 2019 de oppervlakte bio (en in omschakeling) het sterkst gestegen in Limburg (+12%). Procentueel vertoont Limburg de sterkste toename van biolandbouwers in 2019 ten aanzien van het voorgaande jaar. Maar het totale biologische en omschakelingsareaal in Vlaanderen (8677 ha) maakt slechts 1,4% uit van de totale Vlaamse landbouwoppervlakte.
Biolandbouw is grondgebonden landbouw bij uitstek (lees hier meer: https://biomijnnatuur.be/vragen-over-bio/waarom-is-biolandbouw-goed-voor-het-milieu). Bodemvruchtbaarheid opbouwen is een werk van jaren. Investeringen in bomen, houtkanten, hagen en poelen renderen pas na verloop van tijd. De Landgenoten blijft dan ook ijveren voor langetermijnzekerheid en voor grond in een duurzame eigendomsstructuur zodat die makkelijker overdraagbaar is naar een volgende generatie.
Ook de komende maanden zullen we bijkomende inspanningen leveren voor Limburg. Hou onze website in de gaten!